Elektra installatie draad bedrading kabel en functie van de verschillende kleuren?

Elektriciteit en elektra draad of kabel kleur en benamingen

Soort draad	Symbool	Kleur van de draad
Fasedraad	L	bruin
Nuldraad	N	blauw
Aardedraad	PE of	geel-groen
Schakel- of lampendraad	T	zwart

Installatiedraad bedrading of VD-draad is elektriciteitsdraad die gebruikt wordt in een elektrische installatie. Een installatie draad is 1 enkele draad. Elke draad heeft een eigen kleur (naam) en een eigen functie. Installatiedraden hebben een massieve koperen kern. Dit koper geleid elektriciteit zeer goed. Ter bescherming van de koperen kern is een isolatie aangebracht, deze bestaat uit vinyl. Vanwege deze vinyl isolatie noemt men installatiedraad ook wel VinylDraad, dit wordt afgekort met VD. Men spreekt daarom ook over vinyldraad of VD-draad. In huisinstallaties (van 230V) worden vier soorten installatiedraden (draadkleuren) gebruikt. Deze installatiedraden worden altijd in combinatie met meerdere kleuren draden in een mantelbuis aangebracht. Het is altijd belangrijk om direct te kunnen zien welke functie een draad heeft.  Er worden meestal 4 kleuren gebruik, zie foto. Hiervoor bestaan vaste kleuren die overal in Europa gelden. (Sinds 2001 hanteert de Europese Unie het Harmonisatie document HD308)

Aardedraad, schakeldraad en fasedraad en kleur

De verschillende kleuren van kabels en elektriciteitsbedrading wordt wel eens vergeten of door de war gehaald. Ook de verschillende soorten bekabeling en waar je deze het beste kunt toepassen is niet altijd duidelijk. Denk aan de aardedraad, fasedraad, nul en schakeldraad. Wij willen hier kort uitleg geven over de draadkleuren en de bekabeling en draadkleuren.

Als u zelf gaat klussen hopen wij dat u eerst onze veiligheid-pagina heeft bekeken. Zie hoofdstuk over Veiligheid.

Hieronder een overzicht van de verschillende kleuren van elektra bedrading en kabels. De draadkleuren die je tegenkomt bij stopcontacten, schakelaars en lampen zijn niet altijd hetzelfde in aantal. Een stopcontact wordt aangesloten met een aarde, fase en nul draad. Schakelaars bijvoorbeeld weer met enkel een fase en een schakeldraad. Kijk bij het hoofdstuk over schakelaars en stopcontacten voor meer informatie hierover.  Zoekt u meer informatie over informatie maximaal aantal elektra draden in een mantelbuis en inbouw en lasdozen klik dan op de blauwe link.

Elektra elektriciteit & stroom bedrading, kleuren en functie

Elektra draadkleuren (tegenwoordig) draadkleuren (bouwbesluit en NEN 1010)

geel/groen = aarde draad, aarding -beveiliging  – zorgt voor ontlading en afvoer van spanning

bruin = fase draad – de aanvoerdraad van de stroom

blauw = nul draad – de afvoerdraad van de stroom

zwart = schakeldraad – draad waar stroom doorgaat bij aan- en uit signaal bij schakelaars

 

Draadkleuren (vroeger) oude draadkleuren

In oudere woningen kunt u de oude (draad) kleuren nog tegenkomen, met de volgende kleuren:

fase draad = groen

nul draad = rood

aarde draad = grijs

schakeldraad = zwart

Installatie draaddikte schakeldraad (woning)

• Zwart (T) Schakeldraad.  De letter T staat voor: Thermoplastic insulation  draaddikte 1,5 mm2.  Een een draad van 1,5 mm² kan maximaal 10 Ampère aan.
• Bruin  (L)  Fase-draad, draad die onder spanning staat ten opzichte van aarde of nuldraad (stroomaanvoer) De letter L staat voor: het (engelse) woord Live.  draaddikte 2,5 mm2 of 6 mm2    Maximaal wattage bij 16 Ampère  zekering: tot 3680 W.  Er worden bij bepaalde schakelingen soms tot  wel drie fasedraden gebruikt.  Deze fasedraden worden dan aangeduid met L1 , L2 en L3 .
• Blauw  (N)  Nul-draad stroomafvoer. De N staat voor het (engelse woord neutral.   draaddikte 2,5 mm2 of 6 mm2. Maximaal wattage bij 16 Ampère  zekering: tot 3680 W
• Geel/groen  (PE)  Aarde-draad. PE staat voor Protective Earth. draaddikte 2,5 mm2 of 6 mm2 Max. wattage bij 16 Ampère zekering: tot 3680 W

Let bij bedrading altijd goed op welke kleuren er zijn gebruikt en controleer of er sprake is van een mix van gebruikte draden en/of verkeerd aangesloten elektra bedrading / kleuren. Zeker in (verbouwde) woningen kan het nog weleens voorkomen dat er nieuwe draden zijn toegevoegd terwijl er oorspronkelijk oude bedradingskleuren aanwezig zijn. Dit is een gevaarlijke situatie, omdat juist de uniformiteit van de kleuren een belangrijke aspect is in de veiligheid bij het werken aan elektra installaties. U heeft nooit zekerheid of de bedrading op de juiste wijze en kleuren zijn gemonteerd.

Belangrijk norm feit: Het hangt van het type en diameter mantelbuis af hoeveel installatie draden maximaal in een mantelbuis mogen zitten. (NEN 1010) In een flexbuis (flexibele buis) mogen minder draden worden getrokken dan in een gladde (normale) buis.  Ook diameter van de  mantelbuis maakt verschil:  (16mm (5/8) of een 19mm (3/4) mantelbuis)  Een  16 mm (5/8 inch) PVC mantelbuis mag maximaal 3 x 2,5 mm2 + 2 x 1,5 mm2 VD installatiedraad  of  2 x 2,5 mm2 + 3 x 1,5 mm2  VD installatiedraden aangebracht worden.  Voor 16 mm flexibele buis echter 1 stuks 1,5 mm2 VD installatiedraad  minder. 

Elektriciteit kun je niet zien, waardoor je vaak niet kunt weten of ergens spanning op staat of niet. Daarom is het bij het werken met elektriciteit belangrijk om preventie of veiligheid maatregelen in acht te nemen. Werken aan elektriciteit doe je altijd spanningsvrij. (Dus stroom uitschakelen) Niet alleen alle groepen losdraaien maar ook de aardlekschakelaar uitschakelen. Zorg dat er geen spanning (elektriciteit of stroom) op de elektra kabels staan als u start.

Plak tijdens de werkzaamheden een briefje op de meterkast, laat iedereen weten dat u bezig bent met elektra. Het is wel eens voorgekomen dat iemand anders het stroom er weer heeft opgezet.

Bedrading voor elektriciteit aanleggen

Vanuit de groepenkast wordt de elektriciteit via installatiedraden door het huis getransporteerd. Dit gaat eerst naar een centraaldoos dan naar de verschillende kamers. Vervolgens wordt de stroom vanuit dit punt naar de verschillende aansluitpunten verdeeld. Dit kan een stopcontact zijn, maar ook een schakelaar en lichtpunt. Het aanleggen van deze bedrading kunt U uitbesteden aan een aannemer of elektricien. Wanneer U zelf voldoende verstand van elektriciteit hebt dan kan je de taak ook zelf uitvoeren. Wees echter heel zeker van je werk of laat dit controleren door een erkende installateur om gevaarlijke situaties te voorkomen

Draaddikte VD elektra kabel in huis of woning in combinatie met afzekering:

Gebruik van de juiste draaddikte of diameter van de VD elektra kabels is erg belangrijk. In nieuwbouw woningen is dit in de NEN 1010 opgenomen. De diameter van de elektra kabel is belangrijk om de volgende reden: als u teveel apparaten met veel stroomverbruik tegelijk gebruikt dan stuurt u veel stroom door deze kabel, er ontstaat dan een warmteontwikkeling. Bij veel stroomverbruik bij een te dunne kabel grote kans op oververhitting met vaak brand of op zijn minst kortsluiting tot gevolg. Hoe dikker de diameter van de koperen aders, hoe meer stroom er door kan en mag. Vandaar dat het belangrijk is om de juiste VD installatiedraad dikte en de juiste elektra afzekering (automaat of stop) goed op elkaar af te stemmen. Een goede afstemming van deze 2 technische componenten is belangrijk omdat bij teveel gebruiksvermogen de elektrische automaat of zekering (in groepenkast of meterkast) dan uitslaat, voordat de kabel te heet wordt.

De diameter van de VD installatiedraad wordt meestal aangegeven in mm2 (millimeterkwadraat). Wandcontactdozen (stopcontacten) moeten worden aangesloten met installatiedraad van minimaal 2,5 mm²  (verplicht volgens de NEN 1010). In de meeste gevallen is een normale huis lichtgroep beveiligd met een 16 Ampère automatische veiligheid zodat je “slechts” 3680 Watt aan 1 groep kan hangen. Het is erg belangrijk om vast te stellen welke wijze van zekering er in de groepenkast is gebruikt.

Deze berekening en waarden zijn van belang om uit te kunnen rekenen hoeveel apparaten en/of lampen u tegelijkertijd kunt inschakelen als ze op dezelfde groep zitten. Is de waarde van uw berekening (Watt van alle apparaten samen) hoger dan wat de groep aankan, dan kan de installatieautomaat de stroom onderbreken. Dit is uit veiligheid.

De formule voor de berekening van het stroomverbruikt is: Vermogen = (V) x (A) = (W)

v = spanning van huisinstallatie uitgedrukt in volt (V), vaak 230 volt soms krachtstroom 400 volt

A = maximale ampère van zekering (zie betreffende elektra zekering in groep in meterkast) Het totale stroomverbruik van de diverse apparaten drukken we uit in Ampère (A)

W is Watt. Elektrische apparaten verbruiken stroom die we uitdrukken in Watt (W).

Voorbeeld berekening: 230V x zekering 16 ampère = 3680 W

De waarde van 3680 Watt is de waarde waarmee een groep afgezekerd tot 16A dan maximaal belast mag worden. Het is aanbevolen om deze waarde veiligheidshalve te verlagen naar 3000 Watt. Dus alle apparaten achter deze 16 ampère zekering mogen niet meer dan 3000 Watt aan stroom verbruiken.

Let wel op! Elektriciteit is en blijft gevaarlijk als je niet weet wat je doet! Vertrouw je het niet of begrijp je niet hoe een en ander aangesloten moet worden, laat het dan door een installateur of gediplomeerd elektromonteur doen. Loop geen risico!

Stroom bekabeling en mantelbuis

Soorten mantelbuizen voor elektrokabels  Klik hier voor meer informatie over installatiedraad mantelbuizen.

Wij hopen met deze klusinformatie u alvast op weg geholpen te hebben met inzicht in de verschillende onderdelen van de elektrische installatie en kent u het verschil tussen fase, nul, aarde en schakeldraad..

Ander soorten kabels en bedrading die u kunt tegenkomen zijn:

• Grondkabels (bijvoorbeeld voor de aansluiting van tuinverlichting)
• Datasnoeren voor de computeraansluiting (modem en netwerken)
• Telefoon bekabeling
• Televisiekabel (coax kabel)

 

Voor gebruik van deze informatie zie onze Disclaimer

Het werken aan elektriciteit, stroom en elektra installaties brengen gevaren met zich mee. Het is bij het werken met elektriciteit belangrijk dat u weet wat u doet.  Schakel daarom tijdig  een erkende elektra aannemer of installateur in.   Zie ook deze link: veilig werken aan elektra voorkomen gevaar