Koken elektriciteit of gas wat te doen!

De ambitie van het huidige kabinet voor het nieuwe klimaatakkoord is om voor 2050 te stoppen met aardgas.  Of dit een verstandige keuze is, gaan wij als www.elektra-info.nl in dit artikel niet behandelen.  Wij leggen de voor en nadelen uit van het koken elektriciteit en  wat u daarvoor moet weten en doen.   Indien u nu  of in de toekomst al kiest om te koken op elektriciteit  (start van een all electric house) Wat moet u dan doen aan  elektra aanpassingen!

Bespaart u veel kosten door elektrisch te koken?

Nee, op dit moment nog niet. 

• Verbruik Inductie kookplaat           :   ca. 200 KwH    =  ca.  42  euro per jaar.
• Verbruik Keramische kookplaat    :  ca. 250 KwH     =  ca.  52  euro per jaar
• Verbruik gas kooktoestel                  :  ca.    40 m3        =  ca. 26 euro per jaar

De verwachting is dat de energie belasting van gas hoger (duurder) gaat worden dan zal waarschijnlijk in de toekomst het verschil kleiner gaan worden. (voorbeeld is prijspeil 2018)

Koken zorgt maar voor een klein deel van je gasverbruik. Bij koken op gas verbruik u gemiddeld  37-45 kubieke meter gas per jaar.  Dit komt neer op een klein percentage van uw totale gasverbruik. De CV verwarmingsketel voor verwarming en warm water (douche) is de grootste gas verbruiker. Koken is  maar een heel klein percentage van gas verbruik.  Koken is ca. 3-5 % van gasverbruik in een woning.   Het gasverbruik in huis wordt voor het grootste deel bepaald door de verwarming dit is ongeveer 75 procent. De rest wordt verbruikt door verwarming van het water in huis (20 procent) en door het koken (5 procent)

Stap uw over op elektriciteit? Dan ligt dit verbruik op ongeveer  175-450 kilowattuur per jaar. (dit is afhankelijk van type kooktoestel en gebruik.   Een (combi) magnetron en/of elektrische oven is ook al elektrisch koken. Hoeveelheid kilowattuur per jaar uw uiteindelijk verbruikt tijdens het koken, is vooral afhankelijk van de manier waarop u de kookplaat gebruikt en type  en kwaliteit van de pannen, en minder van het soort kookplaat.

Wilt U overstappen van gas op elektrisch koken, dan is een inductiekookplaat de zuinigste keuze.  Gas en inductiekookplaten ontlopen elkaar nauwelijks op CO2-uitstoot. Als de stroom duurzamer wordt, wint de inductiekookplaat het van het gas.

Geen haast,  u hoeft nog niet gelijk over op elektrisch koken,  bij een bestaande woning heeft u nog te tijd tot 2050.   let op: bij nieuwbouwwoningen is dit anders. Nieuwbouw  moet voor 2020 gasloos.  Zie deze link:  nieuwbouw woningen gas.

De investering om bij koken van gas naar elektrisch te relatief groot voor “minder ” gas verbruik  van maximaal 5 %.

Elektrisch koken: wat is de beste keuze?

Er zijn een 4  verschillende manieren van elektrisch koken. Een juiste keuze maken is lastig.

• elektrisch,  
• keramisch,
• halogeen,
• inductie koken.

Wat zijn de voor en nadelen per kookplaat:

Elektrische kookplaten zijn gemakkelijk te bedienen en redelijk makkelijk schoon te houden. Daarnaast kosten ze behoorlijk wat elektriciteit. Elektrisch koken wordt als ouderwets gezien. Het bereiden van het eten duurt langer dan met gas koken of inductie koken en de elektrische kookplaat blijft na de bereiding nog erg lang warm.

Keramische kookplaten zijn makkelijk schoon te houden. Dat is dan ook ongeveer het enige voordeel van de keramische kookplaat. Weinig mensen gebruiken het tegenwoordig nog. Een keramische kookplaat heeft veel tijd nodig om warm te worden, blijft daarna ook nog lang warm en kost erg veel elektriciteit. Nog een nadeel van de keramische kookplaat is dat warme water- of vetdruppels in het glas kunnen branden.

Halogeen koken werkt met een lamp die zo warm wordt dat het eerst de keramische plaat verhit en daarna de onderkant van de pan. Halogeen kookplaten worden bloedheet, maar koelen tijdens het koken langzaam af. Halogeen kookplaten zijn van alle kookplaten het goedkoopst, maar gaan ook relatief gezien het snelst kapot. Zowel de hittebron als de plaat slijten harder dan bij andere kookplaten. Wel is de halogeen kookplaat makkelijk schoon te houden. De bereidingstijd is iets langer dan bij het koken op gas, maar wel wat sneller dan bij keramisch koken.

Inductie kookplaten werken op magnetisme. De magnetische kookplaat in combinatie met speciale pannen zorgen voor het verwarmen van de pan. Hierdoor is de pan het snelst warm bij inductie koken, sneller nog dan bij het koken op gas. Bij inductie koken wordt de pan nooit zo warm als bij keramisch, elektrisch en op gas koken. De grote voordelen van inductie koken, zijn het snel afkoelen van de kookplaat, het automatische stopsysteem, waardoor de kookplaat nooit aan blijft staan als er geen pan op staat (veilig) en het gemak om het schoon te maken. Van alle elektrische kookplaten is inductie koken de meest voordelige optie. Ze gebruiken 20 procent minder aan energie ten opzichte van keramische kookplaten en halogeen kookplaten.

Koken op elektriciteit is de 1e stap naar omvorming naar een all electric house . Een compleet elektrisch huis is een huis of woning dat volledig afhankelijk is van elektriciteit.

Elektra aanpassingen bij het koken op elektriciteit

Wanneer U elektrisch wil koken is het van belang dat u in de keuken de juiste / veilige elektra aansluiting heeft.  Inductie, keramische en elektrische kookplaten of fornuizen sluit u namelijk niet aan op een normaal stopcontact. Daarnaast moet de kookgroep in de meterkast voldoende elektriciteit leveren. Als dit niet het geval is loop je het risico dat de stoppen doorslaan.   De aansluitwaarde van de betreffende elektrische kookplaat is een belangrijk uitgangspunt.  Zoek dit als 1e uit om vast te stellen of meterkast aanpassingen noodzakelijk zijn.

Let op:  indien u geen ervaring heeft met elektra of elektrische installaties ga dan niet zelf aan te slag. Schakel een erkende elektra installateur in.   Gebruik de kennis op deze site alleen als basis kennis om na te gaan wat er moet gebeuren en waarom! 

Aansluitwaarde elektrisch koken

Vraag bij de verkoper of bekijk de specificatie van de betreffende kookplaat “”de aansluitwaarde van de betreffende elektrische kookplaat””  Hoeveel Watt verbruik de kookplaat. (volledig gebruik)

Er zijn 1-fase kookplaat maar ook 2 en 3 fase kookplaten in de handel.  Een 1 fase kookplaat verbruik minder elektriciteit of stroom dan een 2 of 3 fase kookplaat.   1-fase (230 volt) inductie kookplaten kunnen gebruikt worden zonder dat er aanpassingen in de meterkast of de keuken gemaakt hoeven te worden. Het nadeel van een 1-fase inductie kookplaat is dat deze niet op vol vermogen gebruikt kan worden en dus ook beperkter is in de standen per kookzone.   Vraag goed naar de specificatie van de elektrische kookplaat en de betreffende aansluitwaarde.

Een aansluitwaarde van 7,4 KW of 7400 watt is heel gebruikelijk.   Dit komt neer op 7400 Watt.  Een kookgroep is dus noodzakelijk. (ook wel een 2 fase genoemd)

Eén groep van 230V kan bij een 16 A-zekering 230*16 = 3680 W ofwel 3,68 kW als maximum aangesloten hebben. Wanneer meer benodigd is, bijvoorbeeld voor een elektrische kookplaten, kan gebruik worden gemaakt de zgn. kookgroep. Een kookgroep bestaat uit 2 groepen van 230V, met een gezamenlijke aansluitwaarde van 2*230V*16A = 7360 W (dus ruim 7 kW).

Kookgroep of fornuisgroep

Als u van gas naar elektrisch gaat koken dan  heeft u meestal geen kookgroep en moet u vaak een kookgroep of formuisgroep aanbrengen.  Note: indien uw meterkast een  3-fasen aansluiting heeft heeft u geen kookgroep nodig.

Een kookgroep zit in uw meterkast en is gekoppeld aan het stopcontact van elektrisch kookplaat. (in uw keuken)  Een kookgroep ziet er in elke meterkast anders uit.  De kookgroep zorgt voor de stroom in uw keuken en naar uw elektrische kookplaat. (vandaar de term: kookgroep) Elektrische kooktoestellen verbruiken veel elektriciteit en hebben dus  (meestal) meer vermogen nodig.  (meer Watt)  Een elektrisch kookplaat verbruik dus veel elektriciteit in een korte periode.  Bij een hoger vermogen dan 3600 Watt (= hogere aansluitwaarde) kunt U  niet meer met een normale geaarde wandcontactdoos of -stekker werken en wordt een vaste aansluiting of een Perilex-systeem toegepast.  Bij een kookgroep heeft u een Perilex aansluiting nodig.

Voor elektrisch koken heeft u (meestal) een kookgroep (2 fase of een 3-fase (230 volt) aansluiting nodig.  Voor elektrische kooktoestel die minder dan 3680 Watt gebruiken kunt u een gewone 1 fase groep toepassen.   Voor elektrische kooktoestellen die tussen de 3680 – 7360 Watt gebruiken heeft u een kookgroep of een 3 fase groep nodig.  Een 3 fase aansluiting noemt men ook wel een aansluiting voor krachtstroom, maar de term “”krachtstroom”” is niet correct.  Krachtstroom is 400 Volt, u heeft voor elektrische kookplaten 230 Volt nodig.

Als 1e moet u  onderzoeken of in de meterkast een aparte kookgroep aanwezig of een 3-fase aansluiting?   Zo ja, zit deze groep gekoppeld aan de ruimte waar de kookplaat wordt aangesloten.

Herken een 1 fase groepenkast

Kijk op de kWh-meter.  Staat er 220/230V op de kWh-meter? Dan heb je een 1 fase groepenkast.

Herken een 3 fase groepenkast

Je hebt een 3 fase groepenkast wanneer:

• Er 3×220/230V op je kWh-meter af te lezen is.
• Er 380/400V op je kWh-meter af te lezen is.
• Er 4 draden uit de onderkant van je groepenkast komen.

Advies: Heb je geen kWh-meter of kom je er niet uit? Neem dan contact op met je netbeheerder.

Een 3-fasen aansluiting is een aansluiting van 3 x 25 Ampère of hoger. Bij een 3-fasenaansluiting komt er via drie kabels (fasen) 230 V binnen. In de meeste bestaande woonhuizen vindt u een 1 -faseaansluiting (aansluitwaarde van 1 x 35 Ampère voor elektriciteit). Er komt dan via één kabel  (fase) 230 volt binnen. Bij nieuwbouw wordt in veel gevallen meteen een aansluiting van 3 x 25 Ampère geïnstalleerd.

Als u nieuwe apparatuur aanschaft die een hoge energiebehoefte heeft, kan het zijn dat u uw huidige 1-fasen aansluiting overbelast. Uw hoofdzekering/- automaat schakelt dan uit als u teveel apparaten tegelijk aan hebt staan. U kunt dit oplossen door uw apparaten aan te sluiten op verschillende fasen. En daarvoor hebt u een 3-fasen aansluiting nodig.

Voorbeelden van apparaten met een hoge energiebehoefte zijn jacuzzi’s, sauna’s, elektrische kookapparatuur of een elektrische warmtepomp. Deze kunt u  meestal gewoon aansluiten op een stopcontact met 230 volt.

Keuken elektra kabels aanpassingen voor aanbrengen kookgroep

Voor normale 16A kookgroepen moet altijd een 19 mm PVC buis worden gelegd omdat hier 5 aders 2,5mm2 nodig zijn.  Zwaardere groepen dan 16A altijd in overleg met de installateur.  Indien er  een  16mm (5/8) buis aanwezig is dan mogen daar conform de NEN 1010 geen  5 aders 2,5mm2 in aangebracht worden.

Een buis mag maximaal voor 1 groep worden gebruikt. Een kookgroep zijn twee gekoppelde 1 fase groepen en wordt gezien als 1 groep.  Het hangt van het type buis af hoeveel draden maximaal in een buis mogen zitten. In een flexibele buis mogen minder draden worden getrokken dan in een gladde (normale) buis. Ook maakt het uit of je een 16mm (5/8) buis gebruikt of een 19mm (3/4) buis gebruikt. Een 16 mm of 5/8 PVC buis is niet geschikt voor een kookgroep. Een 19 mm PVC of 3/4 buis is wel geschikt voor aanleg kookgroep.

Reden: in een 16mm gladde buis mogen 5 draden van 1,5mm2 of 4 draden van 2,5mm2.   Dit is in een flexibele buis resp. 4  draden 1,5mm2 en 3 draden 2,5mm2. (dus niet geschikt voor een kookgroep) In een 19mm gladde buis mogen maximaal 5 draden 2,5mm2, dit geldt ook voor een flexbuis.  Voor een kookgroep ( tot max. 7360 Watt) heeft u 5 draden van 2,5mm2 nodig.  2 x bruin, 2 x blauw, 1 x geel/groen.

Perilex

Perilex is een handelsnaam van een NEN 1010 goedgekeurd driefasen stekkersysteem voor het aansluiten van apparaten met een hoog vermogen.  Om toch een kookplaat met een groter vermogen te installeren in een 1 fase groepenkast wordt de aansluiting gesplitst in twee delen. Er gaat een gesplitste fase naar de kookaansluiting (Perilex) waardoor de stroom over twee aders is verdeeld.  U heeft dus een Perilex stopcontact nodig vlakbij de elektrische kookplaat en de Elektrische kookplaat is voorzien van een  Perilex stekker.  Zie blad 41 van de NPR 5310.  Zie ook deze detail informatie pagina aangemaakt over Perilex en 1, 2 en 3 fasen

Wat als u niet over de juiste aansluiting in de meterkast beschikt?

Een electriciën kan u  voorzien van een prijsopgaaf voor de elektra aanpassingen in uw keuken en in de meterkast. Het verkrijgen van een 2-fasen aansluiting is bij een moderne stoppenkast met automaten zonder veel aanpassingen goed uit te voeren. Er dient een nieuwe automaat voor een 2-fasen aansluiting geplaatst te worden; een nieuwe kabel van de meterkast naar de plaats van het fornuis getrokken te worden en deze dient op een perilex stopcontact aangesloten te worden.

Een 3-fasen (krachtstroom aansluiting) laten aanleggen is echter een stuk ingewikkelder en daarmee ook duurder. Afhankelijk van de huidige aansluiting dient hier in sommige gevallen de netwerkbeheerder bijgehaald te worden voor het verzorgen van een zwaardere aansluiting.

Financieel: Los van de aanpassingen in meterkast (installateur) maakt u ook kosten voor aanpassingen bij de netwerk beheerder.

Via deze link kunt u uw eigen beheerder opzoeken/opvragen.  (incl. EAN Code aansluiting)   Gratis & Handig

Hierbij tarieven overzicht van kosten  aansluiting verzwaring. bij Liander     Let op: dit is exclusief de kosten van meterkast aanpassingen en verhoogde vastrecht kosten.  Vooral de verhoogde vastrecht kosten kunnen u doen besluiten om te kiezen voor een kookgroep. (2 fase)

Ons advies is dan ook om altijd een elektricien te benaderen met de vraag u een offerte voor deze aansluiting te geven.

 

Voor gebruik van deze informatie zie onze Disclaimer

Het werken aan elektriciteit, stroom en elektra installaties brengen gevaren met zich mee. Het is bij het werken met elektriciteit belangrijk dat u weet wat u doet.  Schakel daarom tijdig  een erkende elektra aannemer of installateur in.   Zie ook deze link: veilig werken aan elektra voorkomen gevaar